Kết quả vừa qua được VLCC coi là thắng lợi bước đầu và “cuộc chiến” chắc chắn phải tiếp tục. Với tình trạng xâm phạm quyền tác giả đang tràn lan như hiện nay thì VLCC chắc chắn phải làm mạnh và quyết liệt hơn nữa.

Năm 2015, VLCC đã bắt đầu một vụ kiện mà không ít người nghĩ rằng VLCC dám làm, nhưng chúng tôi thấy rằng đó là cách tốt nhất để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho thành viên của mình, cũng như là cách tuyên truyền nhanh nhất về văn hóa và ý thức tuân thủ quyền tác giả. Nghĩ đơn giản hơn thì đó là cách mà VLCC cố gắng lật ngược lại tình thế để khẳng định quyền “yêu cầu” người sử dụng tác phẩm thực hiện nghĩa vụ chứ không phải đi “đòi” hay đi “xin” tiền nhuận bút từ họ. Hiện còn một số đơn vị sử dụng không thiện chí, thậm chí là trốn tránh nghĩa vụ chi trả tiền nhuận bút cho VLCC như Đài Tiếng nói Việt Nam…, đặc biệt là NXB Phụ nữ - đơn vị nhiều lần vi phạm quyền tác giả của các thành viên VLCC và có thái độ bất hợp tác khiến nhà văn khá tức giận. Chúng tôi sẽ tiếp tục sử dụng biện pháp dân sự là khởi kiện tại tòa án để bảo vệ quyền lợi cho thành viên của mình.

Đối với NXB Giáo dục, chúng tôi còn phải tiếp tục làm việc vì họ còn ấn phẩm có sử dụng tác phẩm của thành viên VLCC nhưng chưa thực hiện chế độ nhuận bút như sách tham khảo. Tuy nhiên chúng tôi nghĩ rằng, tới đây NXB Giáo dục sẽ thiện chí hợp tác.

Một số tác giả vẫn chưa hiểu cách tính và theo chị, những con số NXB Giáo dục đưa ra đã thỏa đáng hay chưa?

- NXB Giáo dục chi trả cho hơn 10 năm sử dụng (từ 2002 - 2014) là chưa thỏa đáng. Nhìn vào công thức tôi thấy NXB Giáo dục hoàn toàn có thể chi trả cao hơn cho các tác giả, nhất là khi họ đã sử dụng trong nhiều năm và bây giờ mới trả truy thu. Công thức chi trả được căn cứ theo Nghị định số 61/2002/NĐ-CP và Nghị định số 18/2014/NĐ-CP, cụ thể là: Tỉ lệ phần trăm (%) x Mức tiền lương cơ sở (hoặc lương tối thiểu) x Số lượng tiết học theo quy định của chương trình. Công thức này được quy định chung cho một tiết học, mà tác phẩm được sử dụng trong SGK có tác giả biên soạn nhưng Nghị định lại không quy định tỉ lệ giữa hai tác giả này. Do vậy, NXB Giáo dục hoàn toàn có thể đưa ra một tỉ lệ công bằng hơn cho các tác giả. Trong công thức này, nếu tính đến quyền lợi cho các tác giả thì số tiền NXB chi trả cho các tác giả chắc chắn sẽ cao hơn.

Bản thân công thức tính theo Nghị định 18 cũng hoàn toàn không phù hợp, bởi Nghị định này được xây dựng dựa trên Nghị định 61 ban hành từ năm 2002 khi VN còn chưa có Luật Sở hữu trí tuệ. Như bạn biết, quy định chi trả nhuận bút chung của các NXB cả ở VN và thế giới là căn cứ vào số lượng xuất bản phẩm và giá bán. Đây là cách tính khoa học nhất và đảm bảo quyền lợi cho các bên, tuy nhiên Nghị định 18 lại đưa ra một công thức khác.

Dù đã trả tiền tác quyền, nhưng NXB Giáo dục đến giờ vẫn không gửi lời xin lỗi các tác giả?

- Có lẽ NXB Giáo dục cho rằng trả tiền đã là xin lỗi rồi nên không làm nữa. Tôi thì cho rằng đã có lỗi thì phải nhận, đó là đạo đức thông thường của người được giáo dục. Và cũng không đơn giản để có được kết quả ngày hôm nay, nếu không có sự giúp đỡ vô điều kiện của báo chí, công luận. Một số gia đình các tác giả như nhà thơ Hữu Việt - con trai nhà văn Hữu Mai, có nói đại ý: Tại sao Trung tâm phải mất công, mất sức đến ngần ấy thời gian và làm rất nhiều cách để NXB Giáo dục trả tác quyền? Một xã hội văn minh là tiền tác quyền phải tự tìm đến mà trả cho tác giả, chứ không phải cả một tổ chức kèo kẽo đi đòi thế này!